انجمن نویسندگان و شاعران ایران (انوشا)

1-   با دلم هر چه گفتگو کردم/

در سخن هاش  جستجو کردم/

کار با غیرِ دلشکار نداشت.//

2-

خنده هایت صفای زندگیَ است/

نفس دلگشای زندگیَ است/

همه ی ماجرای زندگیَ است/

دوستت دارم.//

3-

دوست دارم به شعرهای خودم/

نقش زیبای چهره ات بکشم/

و قسم می دهم به اشک قلم/

که نبینی بجز به چشم کرم/

که من ای دوست! دوستت دارم.//

لطفا ادامۀ شعر را در اینجا بخوانید

#محمد_علی_رضاپور
 

( سروش، قالبی تازه و توانمند در سرایش پارسی و تا حدود زیادی جامع قالب های دوبیتی، رباعی و سه گانی وپلی ست میان شعر سنتی و شعر نو)

بر دل و جان من جفا نکنید/

از تنم دست و پا، جدا نکنید/

نام من را هزار تا نکنید/

من یگانه زبان پارسی ام.//

( سروش، قالبی تازه و توانمند در سرایش پارسی و تا حدود زیادی جامع قالب های دوبیتی، رباعی و سه گانی و

پلی ست میان شعر سنتی و شعر نو)

سروش هایی در پهنه ی بیابان حیرت

1-

دوست دارم شبِ بیابان را/

آسمانِ ستاره باران را/

ماه جان! جان ببخش این جان را/

میهمان تو ام.//

2-

روز اگر آفتاب سوزان است/

شب، لطیف و ستاره افشان است/

عاشقی، خصلت بیابان است/

عاشقش گشته ام.//

3-

تک درختی در این بیابان ای/

یا شباهنگ عشق افشان ای/

یا به جانم صفای باران ای/

هر چه هستی، طراوت جان ای/

پیش من باش!//

4-

مثل خاک کویر، بی تاب ام/

روی- تَفتیده، چشم- بی آب ام/

آی باران! بیا و دریابم!/

جز تو یارم نیست.//

(سروش، قالبی تازه و توانمند در شعر پارسی و تا حدود زیادی جامع قالب های دوبیتی و رباعی و سه گانی و پلی ست میان شعر سنتی و نو)

نمونه هایی از شعر سروش

1- بومِ نقاشیِ چمن، رنگین/
واژه ها، پَر زَنان و آهنگین/
لب به لب، بوسه ها، سبک- سنگین/
حاج فیروز! مَقدمت پیروز!//

2- جلگه، پربار،   پرطرفدار است/        
کوهپایه، پُر از چمنزار است/
قله، تنها، غریب، بی یار است/       
خوش به حالش که آسمان دارد .//

3- شیر، آهو به کام می گیرد/          
جمعِ کفتار، کام می گیرد/
لاشخور، التیام می گیرد/           
  و مقامات جامعه، جمع اند .//

4- چون که خورشید، توی آب افتاد/       
خونِ دل بر دلِ کتاب افتاد/
رستمِ کشور    از رکاب   افتاد/      
جانِ میهن    به التهاب افتاد /
می بَرَندَش به سوی حادثه ای .//

5- شعر من، کودکِ بهانه ی تو/           
 عاشقِ شعرِ کودکانه ی تو/
و حقیقت، همین فسانه ی تو/        
   باز، دلتنگِ مهرم ای مادر!//

سروش هایی چند
1-
گرچه اموال آن چنانش نیست/
وان چنان پایه در جهانش نیست/
وز کسی نیز ارمغانش نیست/
صاحبِ گنجِ عاشقی ست دلش.//
2-
تا فرومایگان، جهانخوار ند/
تا خِرَد یاورانِ تان خوار ند/
بکشید //
3-
دوست دارم نسیم دریا را/
این هوای خوش طربزا را/
و تو را و شمیم شیدا را/
شعر شیوای من!//
4-
دوست دارم سخنسرا بشوم/
صاحب شعر باصفا بشوم/
تنگدل سوی دلگشا بشوم/
بسرایم تو را.//
5-
باز، آوازِ ناز، نغمه ی راز/
باز، دل نغمه های دلپرداز/
تازه انگار گشته عمر آغاز/
فصل وصل بهار، خرّم باد!//
6-
راز دل تا ابد، نهان نشود/
نشود چشم، امتحان نشود/
آتش عشق، بی نشان نشود/
قاصدک بر زمین نخواهد ماند.//
7-
صاعقه، چشم بر زمین می دوخت/
چشمکی زد. تمامِ جنگل سوخت/
عشق، آتش در این میان افروخت/
با دلِ کوچکی چه خواهد کرد؟//

(سروش، قالبی تازه و توانمند در شعر پارسی و تا حدود زیادی جامع قالب های دوبیتی و رباعی و سه گانی و
پلی ست میان شعر سنتی و نو)

سه گلشنی به نام خوب است حالِ آتشیِ دل

(آغازگر:)
"در امتحانِ عشقِ تو، ماندیم نا تمام 

                           اما هنوز هم  غزلی هست مست فام"

(بدنه:)
اما هنوز هم،   نَفَسم آسمانی است               

              چشمم بدون شُبهه، پر از مهربانی است
شب ها به ماهتابِ تو، دستم نمی رسد               

              اما نگو:    جداییِ مان    جاودانی است
من: مشتریِّ چشمکِ نازِ ستاره ات                       

                شب های دل همیشه مقیم جوانی است
در کهکشانِ رازِ تو پیداست گم شدَه م                  

            این چشم اشاره هات   برایم نشانی است
آشوبِ خوبِ حضرت محبوب را بگو:                  

             فهمیده ام که بینِ دو چشمش تبانی است
خورشید بر تغزّلِ خود، رشک می بَرَد                       

                در انفجارِ دم به دمِ  بی کرانی است
این گونه، شادی و غمِ مستانِ روزگار                          

                    مصداقِ بارزِ شُبَهاتِ زبانی است
مثل مدار  وقف طواف تو هستم  و                           

               فرقِ فراق و وصل فقط واژگانی است

(پایانبخش:)
        "خوب است حالِ آتشیِ دل به لطفِ دوست."                                      

تعریف قالب شعری سه گلشن هم بصورت خلاصه و هم بصورت تشریحی:
بطور خلاصه: سه گلشن، قالبی ست با سه قسمت آغازگر(مقدمه)، بدنه(متن) و پایان بخش(نتیجه) در شکل های مختلف قافیه مند ویا بدون قافیه؛
بطور تشریحی: سه گلشن، قالبی ست با سه قسمت آغازگر(مقدمه)، بدنه(متن) و پایان بخش(نتیجه) در شکل های مختلف قافیه مند ویا بدون قافیه که در آن، آغازگر، یک یا چند مصراع(با طول عروض سنتی) ویا لَخت(با طول عروض نیمایی) است که می تواند با هر یک از شکل های متنوع در پذیرش قافیه  و یا حتی بدون قافیه بیاید. متن، مجموعه ی چند یا چندین مصراع یا لَخت است که ترجیحا به شکل قافیه ی غزل (یعنی رعایت قافیه در لَخت اول و همه ی لَخت های دوم ابیات) می آید؛ اما سایر اشکال قافیه بندی و حتی شکل بی قافیه را نیز بر می تابد و سرانجام، قسمت پایان بخش قرار می گیرد که مانند قسمت آغازگر ممکن است از یک تا چند مصراع و یا لَخت را با انواع چینش های قافیه ای ویا بدون قافیه در بر گیرد؛ بنابراین، سه گلشن از سه قسمت آغازگر، متن و پایان بخش، تشکیل می شود و هریک از  قسمت های آغازگر و پایان بخش آن، از یک یا چند مصراع و یا لَخت بصورت قافیه مند و یا بدون قافیه ساخته می شود و قسمت متن ویا به عبارتی بدنه ی این شعر از چند ویا چندین مصراع یا لَختِ ترجیحا قافیه مند و از نوع قافیه ی غزل شکل می گیرد.  

سروش هایی چند

1- قایقِ روز را به شب می بُرد/
از دل و دیده اش رَکَب می خورد/
تشنه در موج های تب می مرد/
بر سرِ صیدِ ماهیانی چند.//

2- رورها شب شد و جوانی رفت/
تابش افشانِ زندگانی رفت/
جاودانم تو باش! فانی رفت/
دلخوش ام تا به جان، تو می تابی.//

3- وای اگر عمر، جاودان می شد/
حمله ی رنج، بی کران می شد/
صبر، بی تاب و بی امان می شد/
جان به لب، جانِ شایگان می شد/
وای اگر پادشاهِ مرگ نبود.//

4- پیِ این روزگار می تازیم/
به کم و بیشِ خویش می نازیم/
ناگهان، جان به مرگ می بازیم/
غرقِ حسرت.//

5- روز اگر آفتاب سوزان است/
شب، لطیف و ستاره افشان است/
عاشقی، خصلت بیابان است/
عاشقش گشته ام.//

(سروش،

قالبی تازه و توانمند در شعر پارسی و تا حدود زیادی جامع قالب های دوبیتی و رباعی و سه گانی و
پلی ست میان شعر سنتی و نو)

هفده سروش کوتاه

1- گفتن از عشق، کار سختی نیست/
خوب گفتن، شکار سختی نیست/
فصلِ اصلیِّ عاشقی، عمل است.//

2- برگ زرد خزان، خودش را، ریخت/
با هوا و زمین و آب آمیخت/
برگِ بی بار چون تمشک نبود.//

3-“علّیَت” داشت نخ نما می گشت/
فیلسوفی پی خدا می گشت/
عارفی از عُروج بر می گشت/
حرف نابش به دل گرامی گشت:/
“نور”، مجهول نیست؛ اثبات است.//

4- پسر و مادر، آخرین دیدار/
اشک ها: شعله های آتشبار/
رفت و ماند. استخوان که شد، برگشت.//

5- تاک تا شد، به جرمِ پاکی مُرد/
ایستاد. اوفتاد. خاکی مُرد/
مردِ خاکی به دردناکی مُرد/
زنده ی جاودان، غریبِ زمان.//

6-در زباله، پیِ غذا می گشت/
تازه از اختلاس بر می گشت/
اختلافات… . //

متن کامل را در ادامه ی مطلب بخوانید

شیر، گیرِ کمین نمی مانَد/

دست در آستین نمی مانَد/

کاشغر، اهل چین نمی مانَد/

تا ابد، این چنین نمی مانَد/

عاقبت، مال ماست.//

قالب شعری سروش،

دارای این ویژگی هاست(البته ممکن است در بعضی سروش ها، برخی از این موارد حذف شوند):

1- مربوط به هر دو شیوه ی شعر سنتی و نو (سروش، قالبی تلفیقی ست که گاهی به سبک سنتی و گاهی به سبک نو به کار می رود)

2-دارای از سه تا پنج (و گاهی بیش تر) مصراع(سنتی) یا لَخت (شعر نو)

3- بر وزن فاعلاتن مفاعلن فعلات، نیم وزن های مشابه ویا انشعابات مرتبط نیمایی آنها (این وزن به دلایل کارشناسانه ای که پیش تر توضیح داده شده، برگزیده شده است و با همه ی اینها سرایش سروش در سایر اوزان هم امکانپذیر است)

4- بدون قافیه مندی مصراع( یا لَخت) آخر در کنار قافیه مندی همه ویا بیش تر مصراع (لَخت) های دیگر 5- دارای قافیه ی درونی علاوه بر قافیه ی بیرونی

6- دارای پایانِ لفظیِ بسته (شعر، بطور کامل به پایان برسد و ناقص و نیاز به ادامه دار شدن نباشد)

7- دارای پایانِ معناییِ باز (شعر، چند بُعدی و تفسیر پذیر و باز باشد)

8- دارای تنوع پردازی در مسیرِ یگانگیِ شعر (شعر، پذیرنده ی مطالب بظاهر مختلف و متنوعی باشد که بطور کلی، مربوط به هم و در یک حوزه ی واحدند)

9- دارای پایان کوبشی (شعر، با ضربه ی معنایی، غافلگیرکنندگی و یا به شکلی فراتر از معمول قسمت های قبلی اش تمام شود)

10- پذیرنده ی انواع موضوعات و بسیاری از شیوه های پردازش و زاویه های دید

11- قالب سروش، گرایش زیادی به پردازش مَثَل ویا مَثَل گونه دارد و گاهی برخی مصراع های سروش، هریک به تنهایی مثل ویا مثل واره ای هستند و بطور خلاصه: قالب شعری سروش، حدفاصل و جامعِ قالب های کوتاهی مثل دوبیتی، رباعی و سه گانی می باشد.

این بار هم اَدا/
یک کوفه، ادّعا/
شرمنده ام خدا!/

خوب است یا نه: این همه، ما ادعا کنیم /
ترسم که کوفه ی دگری را به پا کنیم/

خیلی پر ادعا شده ام. شرم، شرم، شرم/
کافی ست ادعا. بله، باید دعا کنیم/

حالم بد است. پر شده از آرزوی پَست /
“سرمست گشتنی”، تو بیا دست و پا کنیم/

باید تلاش کرد که جان، باوفا شود /
تا بیش تر به عاشقی اش آشنا کنیم/

ای وای! وای! وای! عجب لاف می زنیم! /
ترسم که عاقبت، گل زهرا، فدا کنیم/

ای وای! وای! وای! زبانم بریده باد! /
هرگز مباد آن که پشیزی خطا کنیم/

شاید که ناگهان…/
عاشق شوید هان!/
آماده، عاشقان!//

(قالب شعری سه گلشن:
آغازگر+ بدنه+ پایانبخش؛ با حداکثر تنوع در هر بخش)

سروش نخست

ماه در کوهسار، زیباتر/
بادِ نرمِ بهار، زیباتر/
یار، چشم انتظار، زیباتر/
دل من، بی قرار، زیباتر/
در شبِ عشق.//

سروش دوم
هر سری سرسپرده ی چیزی ست/
بسته بر حلقه ی دلاویزی ست/
مرغکِ شاخسارِ گلریزی ست/
من تو را دارم.//

سروش سوم
هرچه که هست و جزئی از هستی ست/
همزمان، شعرِ عقل و سرمستی ست/
همه ی هستی اهل همدستی ست/
رازها واحدند و گوناگون.//

سروش چهارم
کِرم، پروانه می شود روزی/
غوره، فتّانه می شود روزی/
این زمین، خانه می شود روزی/
خوار نشمار.//

سروش پنجم
به سرودِ سروش، گوش کنید/
عشق را همنوای هوش کنید/
رازِ این جُنب و جوش، نوش کنید/
نرم و خندان و خوش، خروش کنید/
مثل سروش.//

(قالب شعری سروش در شکل ترجیحی، اصیل و خاص خود، دارای این ویژگی هاست:
1- مربوط به هر دو شیوه ی شعر سنتی و نو
2-دارای از دو تا پنج مصراع(سنتی) یا لَخت(نیمایی)
3- بر وزن فاعلاتن مفاعلن فعلات، نیم وزن های مشابه ویا انشعابات مرتبط نیمایی آنها
4-بدون قافیه مندی مصرع آخر در کنار قافیه مندی همه ویا بیش تر مصرع های دیگر
5-دارای قافیه ی درونی علاوه بر قافیه ی بیرونی
6- دارای پایانِ لفظیِ بسته
7- دارای پایانِ معناییِ باز
8- دارای تنوع پردازیِ در مسیرِ یگانگیِ شعر
9- دارای پایان کوبشی
10- پذیرنده ی انواع موضوعات و بسیاری از شیوه های پردازش و زاویه های دید
11- سروش، گرایش زیادی به مَثَل وارگی دارد و گاهی در یک شعر سروش، چند مصراع ویا لَخت آن بصورت مَثَل گونه به کار می روند.)

(آغازگر:)
باران! بیا بشارتی از آسمان بیار!//

(بدنه:)
از دشت ها بخوان/
تا دشت ها بران/
بر دشت ها بمان/
ای پیک آسمان!/
شویَنده ی روان/
قدری در این میان/
ساقیِّ مهربان!/
جامی رسان به جان/
ای جانِ عاشقان!//

(پایانبخش:)
باران! به حالپرسیِ جان ها خوش آمدی!//

قالب شعری سه گلشن:
آغازگر + بدنه + پایانبخش؛
با حداکثر تنوع در هر بخش (و قابل کاربرد به هریک از شیوه های وزنی سنتی، نیمایی، سبز و سپید)

دومین سالروز تولد قالب شعری سروش

را خدمت اهالی گرانقدر ادبیات، شادباش و مبارکباد
عرض می کنم و امیدوارم که به زودی، هدایای گرانقدری از اشعار سروش شاعران گرانقدر، دریافت نماییم.

به همین مناسبت و برای آشنایی بیش تر دوستداران این مقوله با قالب سروش، چند سروش کوتاه تقدیم می دارم:

1- گفتن از عشق، کار سختی نیست/
خوب گفتن، شکار سختی نیست/
فصلِ اصلیِّ عاشقی، عمل است.//

2- برگ زرد خزان، خودش را، ریخت/
با هوا و زمین و آب آمیخت/
برگِ بی بار چون تمشک نبود.//

3- چیست گل؟ رازِ نازِ خنده ی دوست/
شعر- نقاشیِ معطّرِ اوست/
مِهرچهر و لطیف و عاطفه روست/
گل، نشانِ خداست.//

4-گرچه بالاست، باز هم خوار است/
شُهره اما بدون مقدار است/
خواب دائم چطور بیدار است؟/
به فضا رفته است میمونی.//

ادامۀ مطلب را ببینید

جشن تولد شعر سروش،

بر اهالی ادبیات، فرخنده باد!

مبارک

1- قایقِ روز را به شب می بُرد/
از دل و دیده اش رَکَب می خورد/
تشنه در موج های تب می مرد/
بر سرِ صیدِ ماهیانی چند.//

2- رورها شب شد و جوانی رفت/
تابش افشانِ زندگانی رفت/
جاودانم تو باش! فانی رفت/
دلخوش ام تا به جان، تو می تابی.//

3- وای اگر عمر، جاودان می شد/
حمله ی رنج، بی کران می شد/
صبر، بی تاب و بی امان می شد/
جان به لب، جانِ شایگان می شد/
وای اگر پادشاهِ مرگ نبود.//

4- پیِ این روزگار می تازیم/
به کم و بیشِ خویش می نازیم/
ناگهان، جان به مرگ می بازیم/
غرقِ حسرت.//

1- گفتن از عشق، کار سختی نیست/
خوب گفتن، شکار سختی نیست/
فصلِ اصلیِّ عاشقی، عمل است.//

2- برگِ زردِ خزان، خودش را، ریخت/
با هوا و زمین و آب آمیخت/
برگِ بی بار چون تمشک نبود.//

3- چیست گل؟ رازِ نازِ خنده ی دوست/
شعر- نقاشیِ معطّرِ اوست/
مِهرچهر و لطیف و عاطفه روست/
گل، نشانِ خداست.//

4- گرچه بالاست، باز هم خوار است/
شُهره اما بدون مقدار است/
خواب دائم چطور بیدار است؟/
به فضا رفته است میمونی.//

5- “علّیَت” داشت نخ نما می گشت/
فیلسوفی پی خدا می گشت/
عارفی از عُروج بر می گشت/
حرف نابش به دل گرامی گشت:/
“نور”، مجهول نیست؛ اثبات است.//

سروش دو قسمتی

دستت آماده کن!/ “دل گِرو در کِرِشمه های تمشک!”//

سروش سه قسمتی

دل گدازنده، دلنواز آمد/ باز با ناز و سرفراز آمد/ کاشکی داشتم دلی، دلکی .//

سروش چهار قسمتی

آفتاب غروب و کشتی و آب/ موج بی تاب و التهاب و شتاب/ آی دریا! بیا مرا دریاب /
مثل ماهی به ساحل افتادم(افتادَه م) .//

سروش پنج قسمتی

مِه چه زیبا نِشَست بر تنِ دشت/
ناز و نرم از کنار دشت گذشت/
خاطرات تو در دلم آمد/
نازتازان و بی گذشت گذشت/
باز، گلگشت، نوعروس، خیال
(خوانش دیگر: باز، گلگشتِ نوعروسِ خیال .)//

(سروش، قالبی تازه و توانمند در شعر فارسی و تا حدود زیادی، جامع قالب های دوبیتی، رباعی و سه گانی و همچنین پلی میان شعر سنّتی و شعر نو ست.)

راهِ راهب، دراز و جانکاه است/

کسی از راه بهتر آگاه است؟/

- تا خدا، راه، گاه، کوتاه است/

قدر یک شاخه گل، دو لب، لبخند.//

سروش، قالبی تازه و توانمند در شعر پارسی و تا حد زیادی، جامع قالب های دوبیتی، رباعی و سه گانی و پلی  ست میان شعر سنتی و شعر نو.

سروش را جستجو کنید!

موج غم، هی به صخره می کوبد/
باد بر گوش درّه    می کوبد/
درد،  دردِ دوباره می کوبد/
بر نَفَس های پاره می کوبد/
تپش دل، زمان دوری دوست.//

(نکته ی عروضی:

همین طور که می بینیم، در بحر خفیف، وزن سروش،

فَعَلاتن و فاعلاتن در اول مصراع و لَخت، قابل تبدیل دو طرفه به یکدیگرند)

شبِ دریا چقدر دلتنگ است!
موج آشفته، غصه آهنگ است
آسمان هم عجب! همین رنگ است
من و فانوس، شمعِ سُفره ی غم.

(نکته ی عروضی:

همین طور که می بینیم، در بحر خفیف، وزن سروش،

فَعَلاتن و فاعلاتن در اول مصراع و لَخت، قابل تبدیل دو طرفه به یکدیگرند

و اگر می فرمایید که فقط فَعَلاتن به فاعلاتن تبدیل شده است و نه برعکس، سروش بعدی را در فرسته ی بعدی مطالعه بفرمایید که شکی برایتان باقی نماند)

سروش نخست
لحظه ای ماند و تا همیشه گذشت
دل به تاراج بُرد و بازنگشت
درد شد سرگذشت
نگُذشت
عشق، سلطانِ عالمِ درد است .
سروش دوم
غزلی بود و در زمین می گشت
درپیِ بیتِ بی قرین می گشت
گشت و می گشت و این چنین می گشت
آسمانی که گشت، فهمیدیم.
 سروش سوم
زنگ ناقوس و جلوه ی فانوس
بندری همنشینِ اقیانوس
کشتیِ دل به سینه اش مأنوس
نیست رؤیا؟! چقدر رؤیایی ست!
سروش چهارم
در زباله، پیِ غذا می گشت/
  تازه از اختلاس بر می گشت/
 اختلافات... . //
سروش پنجم
روز، شب شد. دوباره شب آمد/
  خام ماندیم و صد لقب آمد /
 آخرش جان ما به لب آمد/
  خام تا خاک ... . //

 تفاوت های سروش با سه گانی(پریسکه و هایکوواره)

 توضیحات را در ادامه ی مطلب بخوانید

سروشی

به نام شعر بی واژه

(لطفا بر روی شعر، کلیک نمایید!)

شعرِ بی واژه، برترین شعر است/
برترین- معتبرترین شعر است/
این هنر، پر اثرترین شعر است/
شاخه هایش عشق.//

راز دل تا ابد، نهان نشود/
نشود چشم، امتحان نشود/
آتش عشق، بی نشان نشود/
قاصدک بر زمین نخواهد ماند.//

قالب شعری سروش، دارای این ویژگی هاست(البته ممکن است در بعضی سروش ها، برخی از این موارد حذف شوند):

شرح کامل متن را در ادامه ی مطلب دنبال کنید
 

سروش نخست

ماه در کوهسار، زیباتر/
بادِ نرمِ بهار، زیباتر/
یار، چشم انتظار، زیباتر/
دل من، بی قرار، زیباتر/
در شبِ عشق.//

سروش دوم
هر سری سرسپرده ی چیزی ست/
بسته بر حلقه ی دلاویزی ست/
مرغکِ شاخسارِ گلریزی ست/
من تو را دارم.//

سروش سوم
 هرچه که هست و جزئی از هستی ست/
همزمان، شعرِ عقل و سرمستی ست/
همه ی هستی اهل همدستی ست/
رازها واحدند و گوناگون.//

سروش چهارم
کِرم، پروانه می شود روزی/
غوره، فتّانه می شود روزی/
این زمین، خانه می شود روزی/
خوار نشمار.//

سروش پنجم
به سرودِ سروش، گوش کنید/
عشق را همنوای هوش کنید/
رازِ این جُنب و جوش، نوش کنید/
نرم و خندان و خوش، خروش کنید/
مثل سروش.//

قالب شعری سروش در شکل ترجیحی، اصیل و خاص خود، دارای این ویژگی هاست:

1-  مربوط به هر دو شیوه ی شعر سنتی و  نو
2-دارای از دو تا پنج مصراع(سنتی) یا  لَخت(نیمایی)
3- بر وزن فاعلاتن مفاعلن فعلات،  نیم وزن های مشابه ویا  انشعابات مرتبط نیمایی آنها
4-بدون قافیه مندی مصرع آخر در کنار قافیه مندی همه ویا بیش تر مصرع های دیگر
5-دارای قافیه ی درونی علاوه بر قافیه ی بیرونی
6- دارای پایانِ لفظیِ بسته
7- دارای پایانِ معناییِ باز
8- دارای تنوع پردازیِ در مسیرِ یگانگیِ شعر
9- دارای پایان کوبشی
10- پذیرنده ی انواع موضوعات و بسیاری از شیوه های پردازش و زاویه های دید.

اشعاری در قالب شعری سروش

عمر، مانند ابر می گذرد/

بی مدارا و صبر می گذرد/

کسی از روی قبر می گذرد/

باز در فکر بازی فردا ست.//

راهِ راهب، دراز و جانکاه است/

کسی از راه بهتر آگاه است؟/

- تا خدا، راه، گاه، کوتاه است/

قدر یک شاخه گل، دو لب، لبخند.//

روزگاری که چرخِ دوّار است/

بر سرِ نیک و زشت، هشیار است/

دادآر است و یارِ دادار است/

یعنی آیینه دارِ کردار است/

و گواه.//

نیکی ات را زلال کن قدری/

حال دل، بی ملال کن قدری/

حال کن قدری/

شادمان باش!//

سروش دو قسمتی

دستت آماده کن!/      

"دل گِرو در کِرِشمه های تمشک!"//    

سروش سه قسمتی

 دل گدازنده، دلنواز آمد/  

باز  با  ناز  و  سرفراز  آمد/   

کاشکی  داشتم   دلی، دلکی .//

سروش چهار قسمتی

آفتاب غروب و کشتی و آب/

موج بی تاب و التهاب  و   شتاب/

آی دریا!  بیا    مرا       دریاب /

مثل ماهی   به ساحل  افتادم(افتادَه م) .//

سروش پنج قسمتی

مِه چه زیبا نِشَست بر تنِ دشت/

ناز و نرم از کنار دشت گذشت/

خاطرات تو در دلم آمد/

نازتازان و بی گذشت گذشت/

باز، گلگشت، نوعروس، خیال

(خوانش دیگر: باز، گلگشتِ نوعروسِ خیال .)//

صاعقه، چشم بر زمین می دوخت/
چشمکی زد. تمامِ جنگل سوخت/
عشق، آتش در این میان افروخت/
با دلِ کوچکی چه خواهد کرد؟//

کوه وقتی سفید می پوشد/
در دل من امید می جوشد/
یادِ فردای جلگه می افتم.//

شیر، آهو به کام می گیرد/
جمعِ کفتار، کام می گیرد/
لاشخور، اِلتیام می گیرد/
و مقامات جامعه، جمع اند.//

چون که خورشید، توی آب افتاد/
خونِ دل بر دلِ کتاب افتاد/
رستم کشور از رکاب افتاد/
جان میهن به التهاب افتاد/
می برندش به سوی حادثه ای.//

جلگه، پربار، پر طرفدار است/
کوهپایه، پر از چمنزار است/
قله، بی همدم است و بی یار است/
خوش به حالش که آسمان دارد.//

مِه قشنگ است و مِه، خطرناک است/
مِه در این هر دو شیوه، چالاک است/
مثل دنیاست.//

 دانه ی سعیِ خویش باید کاشت/
انتظار از کسی نباید داشت/
مرد باید بود. //

چه ببینند یا نبینندت/
چه بچینند یا نچینندت/
پیش وجدان خویش، خوشدل باش!//

سروش هایی از کتاب سفیرشعرفارسی- محمدعلی رضاپور(مهدی)

 پَست را اوجِ سرفرازی بُرد/
به حقیقی ترین مَجازی برد/
توی بازی برد/
تبلیغات.//
روز، شب شد. دوباره، شب آمد/
خام ماندیم و صد لقب آمد/
آخرش جان ما به لب آمد/
خام تا خاک ... .//
تا که دستش به خونِ گل، تر شد/
مایه دارِ بزرگِ کشور شد/
بار دیگر، قرار دیگر شد/
قتلِ قاتل.//
 قله در اوج، لیک نوک تیز است/
خشک و بی لطف و خیر پرهیز است/
پیش من کوهپایه ها بلندترند.//

سروش، قالبی تازه در شعر فارسی است.